ဥေရာပစီးပြားပ်က္၊ အီတလီအခက္ တ႐ုတ္အခ်က္

ဥေရာပတိုက္မွာ ၾကံဳေတြ႔ေနရတဲ့ စီးပြားေရးအက်ပ္အတည္းဟာ အီတလီႏုိင္ငံရဲ႕ ေျမာက္ပိုင္း၊ ပိုၿပီးေတာ့ ဖြံ႔ၿဖိဳး တိုးတက္တဲ့ေဒသေတြမွာ အျပင္းအထန္ ထိခိုက္မႈနဲ႔ ရင္ဆိုင္ေနရပါတယ္။

အီတလီစက္႐ံုတခု ျမင္ကြင္း။ စက္တင္ဘာ ၁၄၊ ၂၀၁၂။

ဥေရာပတိုက္မွာ ၾကံဳေတြ႔ေနရတဲ့ စီးပြားေရးအက်ပ္အတည္းဟာ အီတလီႏုိင္ငံရဲ႕ ေျမာက္ပိုင္း၊ ပိုၿပီးေတာ့ ဖြံ႔ၿဖိဳး တိုးတက္တဲ့ေဒသေတြမွာ အျပင္းအထန္ ထိခိုက္မႈနဲ႔ ရင္ဆိုင္ေနရပါတယ္။ အဲဒီမွာ စြန္႔ဦးတီထြင္ လုပ္ငန္္းရွင္ေတြဟာ ေငြေခ်းယူ ႏုိင္တဲ့အေျခအေန နည္းပါးေနၿပီးေတာ့ ေဖာက္သည္ကလည္း ေလ်ာ့လာပါတယ္။ အက်ပ္အတည္းကိုေက်ာ္လြန္ဖို႔ အဲဒီေဒသ က စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြ ဘယ္လို လုပ္ေနၾကရသလည္းဆိုတာကို ဗီြအိုေအသတင္းေထာက္ Rebecca Valli က ကိုယ္တိုင္သြားၿပီး ေတြ႔ဆံု ေမးျမန္းထားပါတယ္။

ဒီအေၾကာင္း ဒီသီတင္းပတ္ရဲ႕ စီးပြားေရးက႑မွာ တက္ဆက္ထားပါတယ္။
ဥေရာပ စီးပြားေရးကပ္ဆိုက္တဲ့ဒဏ္ကို အျပင္းအထန္ ၾကံဳေတြ႔ခံစားေနရတဲ့ အီတလီႏိုင္ငံက စြန္႔ဦးတီထြင္ လုပ္ငန္းရွင္ ေတြဟာ သူတို႔လုပ္ငန္္းေတြရဲ႕ အနာဂတ္ကို သူတို႔ ဘယ္တုန္းကမွ ေတြးမထားခဲ့ဖူးတဲ့ နည္းလမ္းမ်ဳိးသံုးၿပီ ဆံုးျဖတ္ေနၾကရ ပါတယ္။

အဲဒါကေတာ့ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ တည္ေထာင္ လုပ္ကိုင္လာခဲ့တဲ့ လုပ္ငန္းေတြကို တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက
ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူေတြဆီ ေရာင္း ပစ္ရတာပါပဲ။

Renato Bianchi ဟာ ၁၉၆၀ ျပည့္ႏွစ္ ေႏွာင္းပိုင္း အီတလီစီးပြားေရး အရွိန္အဟုန္နဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ခဲ့ခ်ိန္တုန္းက CB Ferrari ဆိုတဲ့ ကုမၸဏီကို တည္ေထာင္ၿပီး ႏွစ္ ၅၀ ၾကာ လုပ္ကိုင္လာခဲ့သူပါ။ အလုပ္သမားအေရအတြက္ နည္းနည္းေလးနဲ႔ ကုမၸဏီကို စ ထူေထာင္ၿပီးတဲ့ေနာက္ ႏွစ္ေပါင္း ၄၀ ကာလအတြင္း သူ႔ရဲ႕ကုမၸဏီဟာ အလုပ္သမား ၁၆၀ ေလာက္အထိ တိုးပြားလာခဲ့ပါ တယ္။

ဒါေပမဲ့လည္း ၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္ ႏွစ္လည္ကာလေတြမွာေတာ့ ကမာၻလံုးဆိုင္ရာ စီးပြားေရး အက်ပ္အတည္းက သူ႔ရဲ႕ ကုမၸဏီကိုပါ ႐ိုက္ခတ္လာခဲ့ပါေတာ့တယ္။ သူ႔ဆီမွာတဲ့ ေအာ္ဒါအေရအတြက္ က်သြားခဲ့ၿပီး တႏွစ္ကို ေဒၚလာငါးသိန္းေက်ာ္ စၿပီး အ႐ံႈးေပၚခဲ့ တယ္လို႔ Bianchi က ေျပာပါတယ္။
“ဒီလုပ္ငန္းကို ဆက္ၿပီး ရွင္သန္ေအာင္ မလုပ္ႏုိင္ေတာ့တာေၾကာင့္ စီးပြား ေရး ေျပာင္းလုပ္ရေတာ့မလားလို႔ က်ေနာ္ေတြးခဲ့မိတယ္။ တခုခုကို စၿပီး လုပ္ရင္လုပ္ မလုပ္ရင္လည္း ကုမၸဏီကို ေရာင္းပစ္ရ ေတာ့မလားဘဲ … က်ေနာ္တို႔နဲ႔ လုပ္ငန္းၿပိဳင္ဘက္ေတြျဖစ္တဲ့ ဆြစ္ေတြ၊ ဂ်ာမန္ေတြနဲ႔ အီတလီကုမၸဏီေတြက က်ေနာ့္ကုမၸဏီ ကုိ၀ယ္ဖို႔ သိပ္ စိတ္၀င္စားခဲ့ၾကတယ္။ အဲဒီကုမၸဏီေတြအားလံုးနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ စၿပီး ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတယ္။ သူတို႔ေပးတဲ့ ေငြ ပမာဏကလည္း အေတာ္ေလး မ်ားပါတယ္။”

ဒါေပမဲ့လည္း ဥေရာပကုမၸဏီေတြကို ေရာင္းမယ့္အစား တ႐ုတ္ကုမၸဏီတခုကိုေရာင္းဖို႔ Bianchi က ေရြးခ်ယ္လိုက္ပါတယ္။ ေငြ ရတာ နည္းေပမဲ့ သေဘာတူညီခ်က္ထဲမွာ အေရးႀကီးတဲ့ အာမခံခ်က္တခုပါတယ္လို႔ Bianchi  ကေျပာပါတယ္။
“သေဘာတူညီခ်က္မွာ အေကာင္းဆံုးအခ်က္ကေတာ့ ကုမၸဏီရဲ႕ လက္ရွိအေျခအေနအတိုင္း သူတို႔ ၀ယ္မယ္ ဆိုတာပါပဲ။ မန္ေနဂ်ာေတြနဲ႔ အလုပ္သမားေတြကို ဆက္ၿပီးခန္႔ထားဖို႔ တ႐ုတ္ကုမၸဏီက သေဘာတူပါတယ္။ အဲဒါက က်ေနာ့္ အတြက္ အရမ္းကို အေရးႀကီးပါတယ္။ ဒါဟာ က်ေနာ့္အလုပ္သမားေတြ၊ က်ေနာ့္လူေတြကို က်ေနာ္ သစၥာမေဖာက္ဘူးဆိုတဲ့ အဓိပၸါယ္ပါ။”

Bianchi ရဲ႕ CB Ferrari ကုမၸဏီဟာ ေမာ္ေတာ္ကားေတြ၊ ေလယာဥ္ေတြနဲ႔ စြမ္းအင္ထုတ္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းေတြအတြက္ တာဘိုင္အင္ဂ်င္ေတြလုပ္တဲ့ အတိအက် အလိုအေလ်ာက္ အလုပ္လုပ္ႏုိင္တဲ့စက္ေတြကို ထုတ္တဲ့ကုမၸဏီပါ။

Bianchi ရဲ႕ကုမၸဏီကို၀ယ္လိုက္တဲ့ တ႐ုတ္အစိုးရပိုင္ ကုမၸဏီကလည္း အလားတူ စက္ေတြကိုပဲ လုပ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း Bianchi ထုတ္တဲ့စက္ေတြေလာက္ နည္းပညာအဆင့္ မျမင့္မားလွပါဘူး။

တ႐ုတ္ကုမၸဏီေတြဟာ သူတို႔ရဲ႕လုပ္ငန္းေတြကို အဆင့္ျမႇင့္တင္ဖို႔ နည္းပညာေတြကို ဥေရာပတိုက္မွာ လာရွာေနၾကတယ္လို႔ အီတလီ စီးပြားေရးပညာရွင္တဦးျဖစ္တဲ့ ေရာဘတ္တာ ရာဘယ္လ္ေလာ့တီ (Roberta Rabellotti) က ေျပာပါတယ္။

“မာကို ပိုလိုက တ႐ုတ္ျပည္သြားၿပီး နည္းပညာအသစ္အဆန္းေတြ ျပန္ ယူလာခဲ့သလိုပါပဲ။ အခုျဖစ္ရပ္မွာေတာ့ တ႐ုတ္ ေတြက ဥေရာပတိုက္ဆီ လာၾကတာပါ။ တ႐ုတ္ေတြက အီတလီႏုိင္ငံဆီလာၿပီး အေကာင္အထည္မျပႏုိင္တဲ့ အက်ဳိးစီးပြားေတြ ျဖစ္ၾကတဲ့ အသိသုတတို႔၊ စီမံခန္႔ခြဲမႈစြမ္းရည္တို႔ကို လာယူတာပါပဲ။ ဒီျဖစ္ရပ္ကေတာ့ မာကို ပိုလိုျဖစ္ရပ္နဲ႔ ေျပာင္းျပန္လို႔ က်မတို႔ ကင္ပြန္းတပ္တဲ့ ျဖစ္ရပ္မ်ဳိးပါ။”

အီတလီႏုိင္ငံမွာ စက္မႈကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းမွာ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္တဲ့ႏုိင္ငံျဖစ္ေပမဲ့ ဗ်ဴ႐ိုကေရစီစနစ္ သိပ္ကုိႀကီးမားလြန္းတဲ့ စီးပြား ေရးပတ္၀န္းက်င္ေၾကာင့္ ျပည္ပရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံနဲ႔ သိပ္ႀကီး သဟဇာတမျဖစ္လွပါဘူး။ ကမာၻ႔ဘဏ္ရဲ႕ စစ္တမ္းတခုအရဆိုရင္ တကမာၻလံုးက စီးပြားေရးလုပ္ဖို႔လြယ္ကူတဲ့ ႏုိင္ငံေတြရဲ႕ အဆင့္သတ္မွတ္ခ်က္ထဲမွာ တျခား ဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲႏုိင္ငံ အမ်ားအျပားထက္ အီတလီႏုိင္ငံက အဆင့္နိမ့္ေနပါတယ္။ ဆိုလိုတာက ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံၿပီး စီးပြားေရးလုပ္ဖို႔ သိပ္ႀကီး အဆင္ေျပ ေခ်ာေမြ႔လွတဲ့ႏုိင္ငံ ေတြထဲမွာ အီတလီႏုိင္ငံက ေအာက္ေရာက္ေနတယ္ဆိုတဲ့ အဓိပၸါယ္ပါ။

အဲဒါေၾကာင့္လည္းပဲ အိမ္နီးခ်င္း ဥေရာပႏုိင္ငံေတြက ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြထက္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြဟာ ပံုမွန္အား ျဖင့္ဆိုရင္ အီတလီႏုိင္ငံဆီ သိပ္လာေလ့မရွိဘူးလို႔ ရာဘယ္လ္ေလာ့တီက ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း စီးပြားေရးအက်ပ္ အတည္းက အဲဒီအေျခအေနကို ေျပာင္းလဲပစ္ေနတာပါ။

“အီတလီမွာ အက်ပ္အတည္းဆိုက္ေနတဲ့ ကုမၸဏီ ေတြက အမ်ားႀကီးပါပဲ။ ေငြအရင္းအႏွီးကို လိုအပ္ေနၿပီး တ႐ုတ္မွာက အဲဒီေငြအရင္းအႏွီးရွိပါတယ္။ ဒီက စြန္႔ဦးတီထြင္ လုပ္ငန္းရွင္ အမ်ားအျပားဟာ အႀကီးအက်ယ္ အခက္အခဲ ေတြ႔ေနၾကပါတယ္။ ဒီေတာ့ လုပ္ငန္းေတြကို ေရာင္းထုတ္ပစ္တာ ကလြဲၿပီး တျခားနည္းလမ္း မေတြ႔ၾကပါဘူး။”

ဒီၾကားထဲမွာပဲ သူ႔အဆိုအားျဖင့္ “လုယက္ ယူသြားတဲ့ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ” ဆိုတာမ်ဳိး ျဖစ္မယ့္အေပၚ စိုးရိမ္တာေတြက အီတလီ ႏုိင္ငံမွာ ျမင့္ျမင့္မားမား ရွိေနတုန္းပဲလို႔ ရာဘယ္ေလာ့တီက ေျပာပါတယ္။

“တ႐ုတ္ေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး မေကာင္းေျပာၾကတာေတြ ရွိပါတယ္။ ဒါက အတိအက်ေျပာရရင္ ဘာ့ေၾကာင့္လည္းဆိုေတာ့ နည္းပညာေတြ လႊဲယူသြားၿပီးတဲ့ ေနာက္ လုပ္ငန္းကို ပိတ္ပစ္လိုက္တဲ့ ျဖစ္ရပ္ နမူနာေတြ အမ်ားႀကီး ရွိထားလို႔ပါ။ ဆိုေတာ့ လူေတြ လန္႔ၾကတယ္ဆိုတာက လည္း က်ဳိးေၾကာင္းဆီေလ်ာ္ပါတယ္။”

အဲဒီစိုးရိမ္စိတ္ကို ေပ်ာက္သြားေအာင္လုပ္ဖို႔ အေကာင္းဆံုးနည္းလမ္းကေတာ့ တ႐ုတ္ရဲ႕ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဟာ သက္ဆိုင္ရာ ေဒသ တြင္း စီးပြားေရးကို ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေစဖို႔ အေထာက္အကူျဖစ္ခဲ့တယ္ဆိုတဲ့ နမူနာေကာင္းေတြကို ျပဖို႔ပဲျဖစ္ပါတယ္လို႔ ရာဘယ္လ္ ေလာ့တီကဆိုပါတယ္။

ႏွစ္ ၅၀ ထူေထာင္လာခဲ့ဲတဲ့ ကိုယ္ပိုင္လုပ္ငန္းကို တ႐ုတ္ကုမၸဏီလက္ထဲ ေရာင္းလိုက္ရတဲ့ စြန္႔ဦးတီထြင္လုပ္ငန္းရွင္ Bianchi ကေတာ့ သူ႔ရဲ႕ကုမၸဏီဟာ အဲဒီလို နမူနာေကာင္းျဖစ္လိမ့္မယ္လို႔ ယံုၾကည္ေနပါတယ္ဆိုတာကိုတင္ျပရင္း ဒီသီတင္းပတ္ စီးပြားေရးအစီအစဥ္ကို ဒီမွာပဲ နိဂံုးခ်ဳပ္လိုက္ပါတယ္။

VOA

ဂြမ္တာနာမို အက်ဥ္းသား ၅၅ ေယာက္နံမည္ အေမရိကန္ထုတ္ျပန္

က်ဳးဘားႏိုင္ငံ၊ ဂြာတာနာမို စစ္အက်ဥ္းေထာင္။ (ဇြန္လ ၂၇ ရက္၊ ၂၀၀၆)။

က်ဳးဘားႏိုင္ငံ ဂြာတာနာမို စစ္အက်ဥ္းေထာင္မွာ ထိန္းသိမ္း ခံထားရသူေတြထဲက မၾကာခင္ျပန္လႊတ္ေပးမယ့္ အက်ဥ္းသား ၅၅ ဦးရဲ႕ အမည္စာရင္းေတြကို အေမရိကန္ အစိုးရက ထုတ္ျပန္လိုက္ပါတယ္။ ဒီစာရင္းထဲမွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာ ၂၀၀၁ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၁၁ ရက္ အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္ခံရၿပီးေနာက္ပိုင္း ကတည္းကစလို႔ ၁၁ ႏွစ္ေလာက္ၾကာ ထိန္းသိမ္းခံထားရတဲ့ အၾကမ္းဖက္သမားအျဖစ္ မသကၤာသူ အက်ဥ္းသား စုစုေပါင္း ၁၆၇ ေယာက္ထဲက ၃ ပံု၊ ၁ ပံု ရဲ႕ နံမည္ေတြ ပါဝင္ပါတယ္။