စားသံုးသူကာကြယ္ေပးေရးက က်ေနာ္တုိ့နုိင္ငံမွာ အေတာ္နိမ့္က်ေနတယ္

နယ္စပ္က တရားမ၀င္ ေမွာင္ခိုတင္သြင္းေနသူေတြကို လာမယ့္ နို၀င္ဘာလကစျပီး စစ္ေဆး အေရးယူေတာ့မယ္လို့ စီးပြားကူးသန္း၀န္ၾကီးဌာနက ေျပာပါတယ္။
စားသံုးသူ အကာအကြယ္ေပးေရး လုပ္ငန္းနဲ့ နယ္စပ္က တရားမ၀င္တင္သြင္းတာေတြ ရပ္တန့္သြားေစဖို့ လုပ္ငန္း လမ္းညြွႊန္ခ်က္ေတြ ခ်မွတ္ထားျပီးျဖစ္တယ္လို့ စီးပြားကူးသန္း၀န္ၾကီးရံုး၊ ညြွႊန္ၾကားေရးမႉး ဦးတင္ရဲ၀င္းက ေျပာပါတယ္။

အဓိက နယ္စပ္လမ္းေၾကာင္း ၂ ခုျဖစ္တဲ့ မနၱေလး-လား႐ွိႈး-မူဆယ္လမ္းနဲ့ ရန္ကုန္-ဘားအံ-ျမ၀တီလမ္းေၾကာင္းတို့မွာ လက္႐ွိ ကုန္သြယ္ကူးသန္းေနတဲ့သူေတြကို အခုလကုန္ထိ ပညာေပးကာလအျဖစ္ သတ္မွတ္ေဆာင္႐ြက္ေနျပီး နို၀င္ဘာလကစလို့ အေရးယူေတာ့မွာ ျဖစ္ ပါတယ္။
အဓိကလမ္းေၾကာင္း ၂ ခုအျပင္ နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရးစခန္း ၁၂ ခုမွာလည္း တျပိုင္တည္း လုပ္ေဆာင္သြားမွာျဖစ္ျပီး၊ အေရးယူတဲ့ လုပ္ငန္းကိုေတာ့ စီးပြားကူးသန္းနဲ့ ျပည္ထဲေရးဌာန ၀န္ထမ္းေတြ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
စားသံုးသူအကာအကြယ္ေပးေရးလုပ္ငန္းေတြကို နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရးစခန္း ၁၂ ခုမွာ လာမယ့္ တလခြဲနွစ္လအတြင္း အျပီးလုပ္ေဆာင္သြားမွာျဖစ္ျပီး၊ ၂၀၁၃ ခုနွစ္ထဲမွာေတာ့ ပင္လယ္ေရေၾကာင္းက ၀င္ေရာက္တဲ့ စားသံုးကုန္ပစၥည္းေတြကို ဆက္လက္စစ္ေဆး အေရးယူေဆာင္႐ြက္သြားမယ္လို့ ဆိုပါတယ္။စီးပြားကူးသန္း၀န္ၾကီးရံုး၊ ညြွႊန္ၾကားေရးမႉး ဦးတင္ရဲ၀င္းကို ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားပါတယ္။
တ႐ုတ္နယ္စပ္ဘက္ကေန ေမွာင္ခို၀င္တဲ့ ကိစၥေတြကုိ ဒုတိယ သမၼတ မူဆယ္ဘက္ လာသြားတုန္းကလည္း ေမွာင္ခုိေတြ နွိမ္နင္းဖို့ ေဆာင္႐ြက္ပါမယ္ လို့ ေျပာသြားတယ္ ဆုိ၊ ဒီရက္ပိုင္းမွာလည္း အဲဘက္က ကုန္သည္ေတြ အဆိုအရ သူတို့လည္း နစ္နာပါတယ္တဲ့။ တခ်ို့ မုန့္လုပ္ငန္း႐ွင္ေတြလည္း မနၱေလးမွာျပိုကြဲသြားတယ္ၾကားတယ္။ ဆုိလုိတာက စီးပြားကူးသန္း၀န္ၾကီးဌာနအေနနဲ့ နယ္စပ္ကေန ေမွာင္ခို တရားမ၀င္ ၀င္ေနတာေတြကုိ နွိမ္နင္းဖုိ့ ဘယ္လုိစီမံေဆာင္႐ြက္ထားတယ္ဆုိတာ အစီအစဥ္႐ွိရင္ ေျပာျပေပးပါ။
“ဒါက ျပီးခဲ့တဲ့ ၂ လေလာက္က ဒု-သမၼတရဲ့ ႐ွမ္းျပည္ေျမာက္ပုိင္း ခရီးစဥ္မွာေရာ၊ ေရေဘးကယ္ဆယ္ေရး သြားတဲ့ ႐ွမ္းေျမာက္ဘက္ ခရီးစဥ္မွာေရာ ဒါနဲ့ ပတ္သက္တာကုိ ေခါင္းစဥ္တခုအေနနဲ့ ေဆြးေနြးပါတယ္။ ဒါနဲ့ ပတ္သက္လို့ သီးျခား စစ္တမ္းအစီရင္ခံစာလုပ္ပါဆုိလို့ က်ေနာ္တုိ့နဲ့ ျပည္ထဲေရးေပါင္းျပီး သီးျခားစစ္တမ္းလုပ္ပါတယ္။ အဲစစ္တမ္းသည္ မူဆယ္နယ္စပ္လမ္းေၾကာင္း တခုတည္းမဟုတ္ဘဲ အဓိက ကုန္သြယ္ေရးလမ္းေၾကာင္းၾကီးေတြျဖစ္တဲ့ မူဆယ္-ျမ၀တီ နွစ္ဘက္စလံုးကို လုပ္ပါတယ္။ လုပ္တဲ့အခါ သီးသန့္စစ္တမ္းအေနနဲ့ လံုး၀အေၾကာင္းမၾကားဘဲနဲ့ ပကတိအေျခအေန သိေအာင္ က်ေနာ္တုိ့ဆီက ၀န္ထမ္းတခ်ို့နဲ့ သြားလုပ္တဲ့သေဘာပါ။ ဒီအေနအထားအေပၚမွာလည္း ဓာတ္ပံုမွတ္တမ္း အေထာက္အထားနဲ့ သက္ဆုိင္ရာ အၾကီးအကဲေတြကုိ အစီရင္ခံစာျပန္တင္ျပီးပါျပီ။ ဒါနဲ့ပတ္သက္လို့လည္း မ႐ွင္းလင္းတာေတြကိုလည္း ထပ္ျပီးေတာ့ ႐ွင္းလင္းတင္ျပခုိင္းလုိ့ ဒုတိယအၾကိ္မ္၊ တတိယအၾကိမ္ အေသးစိတ္ သြားျပီး ႐ွင္းျပီးပါျပီ။ ႐ွင္းတဲ့အခါမွာ သက္ဆုိင္တဲ့ ၀န္ၾကီးဌာန တာ၀န္႐ွိသူေတြကုိ အၾကီးအကဲေတြက တပါတည္း ေခၚထားပါတယ္။ ဒါနဲ့ပတ္သက္လို့ လမ္းညြွႊန္ခ်က္တခုလည္း ထြက္ပါျပီ။ အဓိက လုပ္ရမယ့္အေၾကာင္းအရာက ေခါင္းစဥ္ ၂ ခုနဲ့ ခြဲပါတယ္။ တခုက စားသံုးသူကာကြယ္ေပးေရး ဆိုတာသည္ က်ေနာ္တုိ့ နုိင္ငံမွာေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလး နိမ့္က်ေနတဲ့ အေနအထားပါ။ သူမ်ားနုိင္ငံေတြမွာေတာ့ သူတို့နုိင္ငံေတြမွာ႐ွိတဲ့ ျပည္သူေတြျပည္သားေတြအတြက္ကုိ ထုိက္သင့္တဲ့တန္ဖိုး၊ မွန္ကန္တဲ့ အစားအေသာက္ေပါ့။ ေပးရတဲ့တန္ဖိုးနဲ့ ထုိက္တန္တဲ့ ၀န္ေဆာင္မႈ တနည္းအားျဖင့္ ေပးရတဲ့တန္ဖိုးနဲ့ ကိုက္ညီတဲ့ စိတ္ခ်ရတဲ့ အစားအေသာက္ေတြ၊ လူသံုးကုန္ပစၥည္းေတြရဖို့ဆုိတာက လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၅ နွစ္ေလာက္ကတည္းက လုပ္ကိုင္ေဆာင္႐ြက္ေနတဲ့ အေနအထားပါ။ က်ေနာ္တုိ့နုိင္ငံမွာက်ေတာ့ ဒါေတြကုိ အဆင့္အတန္းမီမီနဲ့ ကာကြယ္မေပးနုိင္တဲ့ ပ်က္ကြက္မႈေတြလည္း အမ်ားၾကီး႐ွိေနပါတယ္။ အဲအတြက္ စားသံုးသူ ကာကြယ္ေပးေရးလုပ္ငန္းသည္ တနည္းအားျဖင့္ နုိင္ငံတနုိင္ငံရဲ့၊ လူမ်ိုးတခုရဲ့ level ကုိ သတ္မွတ္တဲ့ စနစ္ပါ။ သူမ်ားနုိင္ငံမွာေတာ့ အနၱရာယ္ရိွတဲ့ အစားအေသာက္ေတြ ေပးမစားဘူး။ က်ေနာ္တုိ့နုိင္ငံက ပို့လုိက္တဲ့ ပို့ကုန္ကုိ ဥပမာ ထုိင္း၊ တ႐ုတ္တို့က လက္ခံတယ္ဆိုရင္ သူတို့စံနႈန္းေတြနဲ့ ကိုက္ညီျပီလား ညီမွေပး၀င္တယ္။ က်ေနာ္တုိ့ဆီမွာ ဒါေတြက အားနည္းတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ အဆင့္မမီတာေတြ၊ ျမန္မာျပည္ထဲ ကုန္ပစၥည္း ျဖန့္မယ္ဆိုရင္ေတာင္ တဆင့္နွိမ့္ျပီးမွထုတ္ျပီး ၀င္လာတယ္ဆုိတာမ်ိုးေတြ က ေနာက္ပုိင္းမွာ မၾကာ မၾကာ ေတြ့ေနရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စားသံုးသူကာကြယ္ေပးေရး လုပ္ငန္းစဥ္အရ က်ေနာ္တို့နုိင္ငံ၊ လူမ်ိုးရဲ့ level တခုကုိ ျမွင့္တင္ဖုိ့ မျဖစ္မေနလုပ္ဖို့ လိုအပ္လာပါတယ္။”
“ဒုတိယအခ်က္က တရား၀င္ ၀င္ေရာက္ျခင္းနဲ့ တရားမ၀င္ ၀င္ေရာက္ျခင္း။ တရားမ၀င္၀င္ေရာက္ျခင္းဆုိတဲ့ ေနာက္ကြယ္မွာ မွန္မွန္ကန္ကန္လုပ္ခ်င္တဲ့သူေတြ လုပ္လုိ့မရတဲ့အျပင္ ေဈးကြက္တြင္းမွာလည္း မွန္ကန္တဲ့ယွဥ္ျပိုင္မႈက တျဖည္းျဖည္းနဲ့ ေပ်ာက္ကြယ္ျပီး မမွန္မကန္လုပ္တဲ့သူေတြကပဲ ပစၥည္းကုိ အခြန္သက္သာစြာနဲ့ သြင္းလာတယ္၊ ျပီးရင္ ေဈးနႈန္းကုိ ခ်ေရာင္းတယ္၊ တကယ္တမ္း မွန္မွန္ကန္ကန္သြင္းလာတဲ့သူေတြက်ေတာ့ အခြန္ေတြက ေပးေနရတယ္။ အဲအတြက္ေၾကာင့္ သူတုိ့နဲ့အတူ ယွဥ္ျပီးေရာင္းဖုိ့ မျဖစ္နုိင္ဘူး။ အဲေတာ့ တျဖည္းျဖည္းနဲ့ မွန္မွန္ကန္ကန္လုပ္နုိင္တဲ့ ကုမၸဏီေတြက လုပ္နုိင္တဲ့စြမ္းရည္ေတြ ေပ်ာက္ကုန္ျပီးေတာ့ လုပ္ငန္းေတြ ပ်က္စီးသြားတယ္ဆုိတဲ့ အေနအထားမ်ဳိးေတြကုိ ကာကြယ္ဖုိ့ က်ေနာ္တုိ့ လုိအပ္လာပါတယ္။ အဲေခါင္းစဥ္ ၂ ခုအရ က်ေနာ္တုိ့ ၁၁ လပုိင္းမွာ အဓိကလမ္းေၾကာင္းၾကီးေတြကုိ စျပီးလုပ္ပါမယ္။ အဲေနရာမွာလည္း ပညာေပးကာလ က်ယ္က်ယ္ျပန့္ျပန့္ လုပ္ျဖစ္ေအာင္ က်ေနာ္တုိ့ ေဆြးေနြးျခင္း၊ ေဆာင္႐ြက္ျခင္းဆုိတဲ့ဟာေတြကုိ က်ေနာ္တုိ့ စလုပ္ေနတာ  ၃ ၾကိမ္႐ွိပါျပီ။ လာမယ့္ ရက္ပုိင္းေတြမွာလည္း အဓိကလုပ္မယ့္ မနၱေလး-လား႐ႈိး-မူဆယ္ဆုိတဲ့ လမ္းေၾကာင္းရယ္ ရန္ကုန္-သထုံ-ဘားအံ-ေကာ့ကရိတ္-ျမ၀တီ လမ္းေၾကာင္းေတြမွာ႐ွိတဲ့ လုပ္ငန္း႐ွင္ေတြ၊ ကုန္သည္ေတြ၊ ကုန္ပစၥည္းသယ္ယူတဲ့သူေတြနဲ့ ပတ္သက္တဲ့သူေတြ သိေအာင္ က်ေနာ္တုိ့ အလုပ္႐ုံေဆြးေနြးပြဲေတြ သြားလုပ္ပါ့မယ္။ အဲဒါေတြအားလုံးကုိ ဒီလကုန္အတြင္းမွာ ပစ္မွတ္ထားျပီး လုိက္လုပ္ေနပါတယ္။ လုိက္လုပ္ျပီးတာနဲ့ ဒီဟာေတြနဲ့ ပတ္သက္လုိ့ ေဆာင္႐ြက္ရမယ့္ စနစ္ေတြကုိလည္း သက္ဆုိင္ရာနဲ့ ဌာနဆုိင္ရာအဖြဲ့အစည္းေတြကုိ ၄ ၾကိမ္ေျမာက္ က်ေနာ္တုိ့ အေသးစိတ္ ညွိနႈိင္းေဆြးေနြး ႐ွင္းလင္းျပီးပါျပီ။ လုပ္ငန္းစီမံခ်က္ေတြလည္း ထြက္ေနပါျပီ။
ပညာေပးကာလ ေအာက္တုိဘာလကုန္မွာ ျပီးမယ္၊ နုိ၀င္ဘာမွ စစ္ေဆးအေရးယူသြားမွာလား။
“ဒီသေဘာပဲျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ့ တုိက္႐ုိက္အေရးယူျခင္းမဟုတ္ေသးဘဲ ပညာေပးတဲ့ကာလတခု က်ေနာ္တုိ့ ေပးဦးမွာပါ။”
နယ္စပ္တရား၀င္ကုန္သြယ္မႈနဲ့ အစားအေသာက္ေတြ စစ္ေဆးမႈ အရည္အေသြးမမီတာတုိ့၊ က်န္းမာေရးထိခုိက္တာတုိ့ ပတ္သက္ျပီး ျဖည့္စြက္ေျပာလုိတာ ႐ွိရင္ ေျပာေပးပါ။
“အစားအေသာက္နဲ့ပတ္သက္လုိ့ စားသုံးသူ အကာကြယ္ေပးေရးဆုိတဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္မွာ အတုိင္းအတာ နည္းနည္းေလးနဲ့ လုပ္နုိင္တဲ့ဟာကေတာ့ FDA လုိ့ေခၚတဲ့ အစားေသာက္ ဓာတ္ခြဲစမ္းသပ္စစ္ေဆးခ်က္ တခုပဲ ႐ွိပါေသးတယ္။ တကယ္တမ္း အက္ဖ္ဒီေအ စစ္ေဆးမႈသည္ စားသုံးသူကာကြယ္ေပးေရးဆုိတဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ထဲမွာ အေၾကာင္းအရာ တခ်က္အေနနဲ့ပဲ ပါပါတယ္။ သူ့ထက္က်ယ္ျပန့္တဲ့ဟာေတြလည္း အမ်ားၾကီး႐ွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မုိ့လုိ့ အက္ဖ္ဒီေအအပါအ၀င္ တျခားတျခားေသာ စားသုံးသူကာကြယ္ေပးေရးဆုိတဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြကုိ လာမယ့္လပုိင္းေတြကစျပီးေတာ့ တျဖည္းျဖည္းခ်င္းဆြဲတင္ျပီး တခ်ိန္မွာ သူမ်ားနုိင္ငံေတြနဲ့ တန္းတူရေအာင္ က်ေနာ္တုိ့ စျပီး လုပ္ေပးပါ့မယ္။



DVB