လက္ပံေတာင္းေတာင္ သပိတ္ ၿဖိဳခြဲရာ တားျမစ္လက္နက္သံုးခဲ့

လက္ပံေတာင္းေတာင္ အၾကမ္းဖက္ၿဖိဳခြင္းခံရမႈအတြက္ မႏၱေလးၿမိဳ႕တြင္ ဆႏၵျပေနတဲ့ သံဃာေတာ္မ်ား ( ဒီဇင္ဘာ ၈၊ ၂၀၁၂)

လက္ပံေတာင္းေတာင္ သပိတ္စခန္းေတြကုိၿဖိဳခြဲရာမွာ သုံးတဲ့လက္နက္ဟာ ဂ်နီဗာ သေဘာတူညီခ်က္အရ မသုံးစြဲရ လုိ႔ တားျမစ္ထားတဲ့ စစ္သုံးလက္နက္ျဖစ္တဲ့ White Phosphorus မီးစုန္းေငြ႔လက္ပစ္ဗုံးျဖစ္တယ္လုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံေရွ႕ေနမ်ားကြန္ယက္နဲ႔ အေမရိကန္အေျခစုိက္ Justice Trust တုိ႔ရဲ႕ စုံစမ္းစစ္ေဆးေရး အစီရင္ခံစာကဆုိပါတယ္။
အျပည့္အစုံကုိ အစီရင္ခံစာနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲသုိ္႔ တက္ေရာက္ သတင္းယူခဲ့တဲ့ VOA ျမန္မာပုိင္းသတင္းေထာက္ ကုိေက်ာ္ထင္က တင္ျပေပးထားပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံေရွ႕ေနမ်ားကြန္ယက္နဲ႔ အေမရိကန္အေျခစုိက္ Justice Trust တုိ႔ဟာ အစီရင္ခံစာျပဳစုဖုိ႔ ကြင္းဆင္းစစ္ေဆးမႈေတြအပါ၀င္ လက္နက္အမ်ိဳးအစား စစ္ေဆးဖုိ႔အတြက္ ALS ဓါတုသရုပ္ခြဲ အုပ္စုနဲ႔ လက္နက္ ကြ်မ္းက်င္သူေတြကုိပါ ခ်ဥ္းကပ္ခဲ့တယ္လုိ႔ ရန္ကုန္ၿမိဳ႔ ေတာ္ဝင္ႏွင္းဆီ စားေသာက္ဆုိင္မွာ ဒီကေန႔ျပဳလုပ္တဲ့ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲမွာ ေျပာဆုိ ပါတယ္။ ေရွ႕ေနမ်ားကြန္ယက္ တာ၀န္ရွိသူ ဦးလွထြန္းက ရဲတပ္ဖြဲဲ႕ကသုံးတဲ့ မီးစုန္းေငြ႔ဗုံးဟာ ကန္႔သတ္ထားတဲ့ လက္နက္အမ်ဳိးအစားျဖစ္တယ္လုိ႔ေျပာပါတယ္။

“ဂ်နီဗာသေဘာတူညီခ်က္အမွတ္ (၃)အရ အရပ္သားျပည္သူလူထုအေပၚမွာ လုံးဝသံုးစြဲျခင္း မျပဳရဆုိၿပီးေတာ့ တားျမစ္ပိတ္ပင္ထားတဲ့ လက္နက္အမ်ိဳးအစားျဖစ္ပါတယ္၊ အဲဒါေၾကာင့္မုိ႔ ဒီအခ်က္က အင္မတန္မွ တရားဥပေဒစုိးမုိးေရးနဲ႔ တရားမွ်တေရးမွာ အင္မတန္မွအေရးႀကီးတဲ့ ဥပေဒဆုိိင္ရာ အခ်က္အလက္လည္းျဖစ္ေနပါတယ္။”

ဒီလက္နက္ဟာ စစ္ေျမျပင္သုံး လက္နက္အမ်ိဳးစားျဖစ္ၿပီး ၁၉၆၀ ခုႏွစ္ေနာက္ပုိင္းမွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ထပ္မံမထုတ္လုပ္ေပမယ့္ တျခားႏုိင္္ငံေတြက အလြယ္တကူ ထုတ္လုပ္ႏုိင္္တယ္လုိ႕ Justice Trust အဖြဲ႕ကေျပာပါတယ္။ တကယ္လုိ႔ ဒီလုိလက္နက္ေတြသုံးမယ္ဆုိရင္လည္း အထူးေလ့က်င့္ၿပီးသားတပ္ဖြဲ႔ေတြက စစ္ေျမျပင္မွာပဲ သုံးၾကတာေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲတပ္ဖြဲ႔မွာ ဒီလက္နက္မ်ိဳး သုံးစြဲခြင့္ ရွိေနတာဟာ ေမးခြန္းတစ္ခုျဖစ္တယ္လုိ႕လည္း Justice Trust အဖြဲ႔တာ၀န္ရွိသူ ပါေမာကၡ Roger Normand က သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲမွာေျပာသြားပါတယ္။

“ေၾကးနီစီမံကိန္းအတြက္ ေဒသခံေတြကုိ ေလွ်ာ္ေၾကးေပးၿပီးအတင္းအက်ပ္လယ္ေျမသိမ္းယူမႈကလည္း ဥပေဒခ်ိဳးေဖါက္တာျဖစ္တယ္လုိ႔ အစီရင္ခံစာမွာ ပါရွိပါတယ္။ ပဋိညာဥ္ ဥပေဒနဲဲ႔ပတ္သက္ၿပီး တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေနႀကီးဦးေအာင္သိန္းက ခုလုိေျပာပါေသးတယ္။

“တရားမွ်တမႈမရွိတဲ့ ပဋိညာဥ္ ဟာ ပဋိညာဥ္ အက္ဥပေဒအရ ပဋိညာဥ္ မေျမာက္ဘူးလုိ႔ဆုိရမွာျဖစ္ပါတယ္၊ အဲ့ေတာ့ ပဋိညာဥ္ ဥပေဒအရ က်ေနာ္တုိ႔ ထိမ္ခ်န္မႈေတြ၊ ၾသဇာလႊမ္းမုိးမႈေတြ၊ ၿငိမ္းေျခာက္မႈေတြ၊ မတရားနစ္နာေစရန္ တဘက္သတ္ဆုံးရႈံးေစမႈေတြ၊ ပဋိညာဥ္ ျပဳလုပ္တဲ့ သေဘာသဘာ၀ကုိ ရွင္းလင္းနား လည္ႏုိင္ေအာင္ ေဖၚျပထားျခင္းမရွိရင္ ပဋိညာဥ္ ေတြဟာ ပ်က္ပ်ယ္တဲ့ ပဋိညာဥ္ ျဖစ္တယ္၊ အဲဒီ ပဋိညာဥ္ ေတြကုိ အာမခံတဲ့သူေတြရဲ့ တာ၀န္ရွိတယ္ဆိုတဲ့ ေရးသားေဖၚျပထားတာေတြ႔ရပါတယ္။”

ဒါ့အျပင္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာစုရုံးခြင့္ကုိ ရဲတပ္ဖြဲ႔က အႀကိမ္ႀကိမ္တားျမစ္ပယ္ခ်ျခင္းနဲ႔ အၾကမ္းဖက္ လူစုခြဲျခင္းဟာ ဥပေဒနဲ႔ကုိက္ညီမႈရွိ- မရွိ ဆုိတာလည္း ေရွ႕ေနမ်ား ကြန္ယက္က ေထာက္ျပထားပါေသးတယ္။

အစုိးရက ဖြဲ႔ေပးတဲ့လက္ပံေတာင္းေတာင္ စုံစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္ဟာ သပိတ္ေတြစခန္းၿဖိဳခြဲမႈကုိ စစ္ေဆးပုိင္ခြင့္မရွိဘူးလုိ႔ သိရပါတယ္၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္တဲ့ေကာ္မရွင္နဲ႔ ေရွ႕ေနမ်ားကြန္ယက္ တုိ႔ စုံစမ္းစစ္ေဆးႏုိင္ခြင့္ မတူဘူးလုိ႔ ဦးလွထြန္းက ဆက္ေျပာပါေသးတယ္။

“က်ေနာ္တုိ႔မိတ္ေဆြေရွ႕ေနႀကီးရွင္းျပခ်င္တာက လက္ပံေတာင္းေတာင္ စုံစမ္းစစ္ေဆးေရးအဖြဲ႕က လႊတ္ေတာ္က ဖြဲ႕ေပးတဲ့ ေကာ္မရွင္ျဖစ္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔အဖြဲ႔ကေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ အခါအားေလ်ာ္စြာ ဦးသိန္းစိန္ တုိ႔ေျပာၾကားခဲ့တဲ့အတုိင္းပါပဲ လြတ္လပ္စြာ CSO အေနနဲ႔ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။”

ဒီအစီရင္ခံစာကုိ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးကုိယ္စားလွယ္ မစၥတာကင္တားနား တုိ႔ဆီလည္း ေပးပုိ႔ထားတယ္လုိ႔သိရပါတယ္။ ဥပေဒခ်ိဳးေဖါက္သူေတြကုိ လက္ပံေတာင္းေတာင္ေဒသခံေတြက တရားစြဲမယ္ဆုိရင္လည္း ေရွ႕ေနမ်ားကြန္ယက္က ကူညီသြားမယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။ 

VOA